Suikerhistorie
De rol van suiker door de eeuwen heen
Bronnen beeldmateriaal
Het prille begin
800 v.Chr. - 0
Konfijten, conserveren en inmaken
18e eeuw
Naar Amerika!
15e - 16e eeuw
Suiker als feest:
gastronomische desserts
19de eeuw
Proeftuin Spanje
7e - 14e eeuw
Koekje erbij?
18e eeuw en later
Suiker hoort er vanzelfsprekend bij
Eind 19e eeuw
Suiker als medicijn
8e - 12e eeuw
Suiker van biet!
19e eeuw
Suiker en slavernij
16e - 17e eeuw
Suikerbakkers
Eind 16e eeuw
Dieet en lijn
20e eeuw
De suikertovenaar
17e - 18e eeuw
Van medicijn
naar lekkere luxe
16e eeuw
Suiker in het normale voedingspatroon
20e - 21e eeuw
Suiker als medicijn
Suiker kocht je aanvankelijk bij de apotheek. Het hoorde bij de specerijen, kruiden en andere geneeskrachtige middelen die daartoe door de apotheker werden samengesteld en verkocht. De geneeskunde werkte toen anders dan nú. Men hield het op de lichaamssappen en temperaturen die in evenwicht moesten blijven. Zo had je warm en koud, droog en vochtig, en smaken als bitter, zout, zuur en zoet.
De humeurenleer noodzaakte de arts en apotheker om middelen te vinden om de verschillende ‘humeuren’ in evenwicht te brengen. Wie koorts had moest verkoeling vinden, wie gal spuwde diende dat te compenseren met zoetigheid. Suiker was dus onderdeel van de middelen die de geneeskunde terzijde stond bij het behandelen van patiënten.
Zieke in de middeleeuwen werd behandeld volgens de 'humeurenleer'.
LEES MEER
Nostradamus
Eén van die apothekers was Michel de Nostredame, beter bekend als de voorspeller Nostradamus. Zijn werkzame leven begon hij in de apotheek, maar hij had ook eerst een jaartje medicijnen gestudeerd. In 1555 publiceert hij een Verhandeling over de Huismiddeltjes en Confituren. Zijn reputatie is zo goed, dat zelfs de Franse koning Henri II hem in dat jaar aan het hof ontbiedt. Een kleine tien jaar later gaat ook zijn vrouw Catharina de’ Medici bij hem te rade.
Bereiden
Het woord ‘confiture’ komt van het Latijn conficere dat ‘prepareren, of bereiden’ betekent. In de middeleeuwen betekent het ‘gekookt voedsel’ en in dit geval dus met suiker bereid. Het is een nieuwe methode van medicijnen bereiden, naast de in honing of suiker verwerkte poeders. Die likte je op, de suikermedicijnen kauwde of zoog je op.
.jpg)
Suiker hangt in kegels aan het plafond. Met een tang of hamer breek je er stukken van af. Je verkoopt het per gram (14e eeuw).
Wat verwerkte Nostradamus tot confiture? Allerhande vruchten en noten, maar ook salade, gemberwortel, zeedistelwortel, ossentong (de plant!), pijnboompitten, gerst en rozenblaadjes. Hij gebruikte er kaneel, kruidnagel, mosterdzaad, peper en zout bij. Allemaal heel gezond.
Borstplaat
Ook onze Sinterklaas-traktatie borstplaat heeft zijn roots in de middeleeuwse medicijnkast. Letterlijk genomen is het borstplaatje een manier om bij ademhalingsproblemen, verkoudheid of een ontstoken keel verzachting te bieden. Aan de druppel suiker - een plaatje - werd een aftreksel van een geneeskrachtig kruid toegevoegd.
Suiker als medicijn
8e - 12e eeuw
